Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος

Καλοκαίρι και θέατρο δεν πάνε μαζί, η αλήθεια να λέγεται, από την μια η ζέστη και από την άλλη η υγρασία δυσχεραίνουν το έργο του ηθοποιού -και όχι μόνο. Αλλά τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια θεατρική διοργάνωση που δίνει ψωμί στους θεατρόφιλους τουλάχιστον για ένα από τους τρεις μήνες του καλοκαιριού. Ο λόγος για το 17ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος το οποίο του χρόνου... ενηλικιώνεται.

Τι έχει για φέτος το menu...

7 παραγωγές για φέτος με συμμετοχές από Ισπανία, Πορτογαλία και Παλαιστίνη, 3 παραγωγές από την Κύπρο και μόνο 1 από την Ελλάδα.

Αντιγόνη του Σοφοκλή παρουσιάζει το Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης, οι Πορτογάλοι μας προτείνουν την τελειότερη -κατά τον Αριστοτέλη- τραγωδία τον Οιδίποδα Τύραννο και οι Ισπανοί μας παρουσιάζουν την Μήδεια χορεύοντας αυτό που ξέρουν καλύτερα, το φλαμέγκο. Μια συμμετοχή από την Ελλάδα φέτος, με μεγαλύτερο από 40μελή θιάσο, τον Δρόμο με δέντρα, παρουσιάζει τις Βάκχες του Ευριπίδη. Τρεις η συμμετοχές από την Κύπρο, ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου επιστρατεύει τον Αλκίνοο Ιωαννίδη και η Σαμία ξαναζωντανεύει, η Built-Up Area παρουσιάζει μια αλλιώτηκη Μήδεια και τέλος το Αμφίκτιο Θέατρο παρουσιάζει την Ελένη του Ευριπίδη.

Βλέποντας το πρόγραμμα με πιάνει ένα παράπονο... Δεν υπάρχουν κωμωδίες, με εξαίρεση τη Σαμία που δεν είναι και τόσο κωμικιά... Όπως και το 2011 έτσι και φέτος λείπει ο Αριστοφάνης! 2 Αριστοφανικά έργα παρουσιάστηκαν πέρσι, Εκκλησιάζουσες και Βάτραχοι, και το 2010 οι 4 από τις 7 παραστάσεις ήταν έργα του Αριστοφάνη, εκ των οποίων η μια ήταν οι Θεσμοφοριάζουσες από το Λαϊκό Θέατρο Τέχνης της Κίνας (!) που δεν θα συγχωρήσω ποτέ τον εαυτό μου που το έχασα!

Το Φεστιβάλ από τότε που το θυμάμαι...

7 παραγωγές για το 2008, οι 3 από την Ελλάδα, συμμετέχουν Κύπρος, Ρουμανία, Ιταλία και Ισραήλ. Ρουμανία, Ισραήλ και Ιταλία επιστρέφουν το 2009 μαζί με την Γερμανία, δυο συμμετοχές για την Κύπρο, εκ των δυο μια παραγωγή ήταν η αλησμόνητες Νεφέλες του ΘΟΚ, και 3 από την Ελλάδα, συνολικά 9 παραγωγές. Το 2010 οι παραγωγές ήταν 7 εκ των οποίων οι 3 από την Ελλάδα, συμμετέχουν Ρωσία, Σλοβενία και Κύπρος, 4 παραγωγές ήταν κωμωδίες του Αριστοφάνη. 2011 και 2012 8 παραγωγές. Το 2011 συμμετείχαν Ηνωμένο Βασίλειο, Κίνα και Βέλγιο, η Κύπρος με 2 συμμετοχές και η Ελλάδα με 3. Πέρσι η Κύπρος σημείωσε 3 παραγωγές, συμπεριλαμβανομένης της Δίκης του ΘΟΚ, η Ελλάδα με 2 και από μια Γερμανία, Ισραήλ και Ηνωμένο Βασίλειο.

Παραστάσεις όπως και κάθε χρόνο θα δοθούν στην Λευκωσία, στο Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ' (Σχολή Τυφλών), στην Λεμεσό, στο Αρχαίο Θέατρο Κουρίου, και στην Πάφο στο Αρχαίο Ωδείο.

Όλες οι παραστάσεις ξεκινάνε στις 21:00.

Δεν υπάρχει ακόμη επίσημη ανακοίνωση για τις τιμές των εισιτηρίων και την προπώληση. Πέρσι εισιτήρια διατίθεντο προς 17 και 10 ευρώ, κανονικό και μειωμένο αντίστοιχα.

17ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος

Αντιγόνη, Σοφοκλή

Εθνικό Θέατρο Παλαιστίνης

2 Ιουλίου, Πάφος

3 Ιουλίου, Λευκωσία

Σαμία, Μενάνδρου

Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου

4 και 5 Ιουλίου, Λεμεσός

10 Ιουλίου, Πάφος

Οιδίποδας Τύραννος, Σοφοκλή

Θεατρο Bolhão, Πορτογαλία

9 Ιουλίου, Λεμεσός

10 Ιουλίου, Λευκωσία

Βάκχες, Ευριπίδη

Θεατρική Ομάδα Δρόμος με δέντρα, Ελλάδα

16 Ιουλίου, Πάφος

17 Ιουλίου, Λεμεσός

18 Ιουλία, Λευκωσία

Μήδεια, Ευριπίδη

Induoteatro, Ισπανία

24 Ιουλίου, Λεμεσός

25 Ιουλίου, Λευκωσία

Μήδεια, Ευριπίδη

Θεατρική Ομάδα Built-Up Area, Κύπρος

27 Ιουλίου, Λεμεσός

29 Ιουλίου, Πάφος

31 Ιουλίου, Λευκωσία

Ελένη, Ευριπίδη

Αμφίκτιο Θέατρο, Κύπρος

29 Ιουλίου, Λευκωσία

30 Ιουλίου, Λεμεσός

31 Ιουλίου, Πάφος

I'll never forget it you know

Με την λήξη των τετραετών σπουδών μου στο δημόσιο πανεπιστήμιο της Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Κύπρου -ευφυέστατο όνομα- αναρωτιέμαι τι να έχω άραγε συγκρατήσει... Γνώση; Εμπειρία; Μνήμες; Όλα τα παραπάνω; Κανένα από τα παραπάνω; Ιδού τρεις μνήμες:

Υπάρχει μια κινεζική παροιμία, εξαιρετικά σοφή που λέει: “Αν θες να χορτάσεις έναν άνθρωπο για μία μέρα δώσ'του ένα ψάρι. Αν θες να τον χορτάσεις για μια ζωή μάθε του ψάρεμα”. Την άκουσα για πρώτη φορά σε μια διάλεξη, ένα πρωινό Σαββάτου στην Παλιά Λευκωσία, από τον καθηγητή μου κ. Καπλάνη. Ήταν η πρώτη επιστημονική συνάντηση με θέμα Comics και Λογοτεχνία που διοργανώθηκε από το τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής. Το παρόν του έδωσε και ο Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής, κ. Γ. Καζαμίας.

Ο κ. Καπλάνης εξέφρασε την άποψη του για τις εναλλακτικές μεθόδους μάθησης. Κάπου εδώ να πω ότι η ημερίδα έγινε με αφορμή το μάθημα του ίδιου του καθηγητή στο ΒΝΕΣ του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο οποίο ανατέθηκε σε φοιτητές να δημιουργήσουν comic βασισμένο σε ένα έργο της πρώιμης Κρητικής Λογοτεχνίας, ήταν η πρώτη φορά που το comic ανατέθηκε ως μέθοδος διδασκαλίας σε πανεπιστημιακό επίπεδο. Cool isn't it? Και αμέσως μετά ο καθηγητής ανέφερε την παροιμία. Ο Κοσμήτορας απάντησε με ιδιαίτερα ειρωνικό ύφος -ακριβώς πριν αποχωρήσει- “Πρώτα θα πρέπει να μάθουμε στους φοιτητές μας τι είναι ψάρι, θάλασσα και καλάμι, πριν τους μάθουμε να ψαρεύουν”. Δεν θα το ξεχάσω. Για αυτό δεν με αγγίζουν οι υποτιμήσεις της Moody's ή των Standard & Poor's... Για τόσο χαζούς μας έχουν μερικοί.

Πρώτο μάθημα, εισαγωγικό, Εισαγωγή στην Νεοελληνική Λογοτεχνία. Δεν είχα ιδέα τι γίνεται στο πανεπιστήμιο. Άκουσα ότι ήταν μια επέκταση του Λυκείου (τουλάχιστον στην Κύπρο) και ο καθηγητής, κ. Βουτουρής, νομίζω το ξεκαθάρισε λέγοντας με το καθιερωμένο “δασκαλίστικο” ύφος “Να ξεχάσετε ό,τι ξέρατε”. Για να μας ψαρώσει; Δεν ξέρω.

Μια φορά έτυχε να επιπλήξει το ακροατήριο το μάθημα μετά την ενδιάμεση εξέταση γιατί λέει δεν πήγαμε στην βιβλιοθήκη των περιοδικών. Όχι τίποτα, επειδή ξέραμε και που είναι! Όπως και να έχει, πήρα τον λόγο και είπα πως είναι αδύνατον να “συγχρονιστούμε” όχι μόνο με το πρόγραμμα του Πανεπιστημίου να έχουμε 6 μαθήματα, όλα εισαγωγικά, αλλά και με τις απαιτήσεις από όλα τα μαθήματα και όλους τους καθηγητές και μόλις 6 βδομάδες με το καλημέρα να έχουμε... εξετάσεις! Δεν θα το ξεχάσω. Κανείς από το ακροατήριο δεν με υπερασπίστηκε, ούτε καν συμφώνησε μαζί μου όταν ρώτησε ο καθηγητής... Άξιοι της μοίρας μας.

Εισαγωγικό μάθημα Ιστορίας με τον κ. Γιωργή. Πρώτο μάθημα η βοηθός του βρυχάται επειδή δεν την ενημέρωσαν σωστά από την Φοιτητική Μέριμνα πόσοι ήταν οι εγγεγραμμένοι φοιτητές και σχολιάζει λακωνικά “Έλεος! Δημόσιοι Υπάλληλοι!”. Τράτζικ... Μπορώ να πω εδώ μια άλλη παροιμία, καθόλου κινέζικη, οι ΒΝΕΣ την ξέρουμε καλά, από κάτι emails...

Όπως και να έχει πρώτο, δεύτερο μάθημα, δεν θυμάμαι. Γινόταν μια συζήτηση για τις “προϋποθέσεις”. Προϋποθέσεις να περάσουμε το μάθημα, έτσι λέμε τις απαιτήσεις του μαθήματος όταν δεν συνάδουν με τους στόχους του. Στην ασύνειδη γενικολογία λοιπόν ο καθηγητής έλεγε πως οι φοιτητές δεν πάνε θέατρο και δεν ξέρουν ιστορικά μνημεία της Λευκωσίας αλλά προτιμούν να πηγαίνουν σε καφετέριες για να ξοδεύουν τα λεφτά τους, και συνέχισε κάνοντας αναφορά στα αυτοκίνητα των φοιτητών, που βλέπει παρκαρισμένα, απομνημονεύοντας μάρκες. Δεν θα το ξεχάσω. Για ενάμιση χρόνο (όσο έχω άδεια οδηγού δηλαδή) ερχόμουν στο Πανεπιστήμιο με ένα μεταχειρισμένο κίτρινο - μπανανί Mazda του 2005, το ένα και μοναδικό αυτοκίνητο της οικογένειας μου. Η γενικολογία είναι επικίνδυνη αγαπητοί μου...

Υπάρχουν όμως και οι ευχάριστες μνήμες... Υπάρχουν, δεν υπάρχουν;

Απαίσιος και Δόξος;

Σαν άνθρωποι, κοινωνικά όντα, που προσπαθούμε να απαλλαγούμε από τον σχετικισμό, μάθαμε ότι ο χρόνος περνάει και μάλιστα εις βάρος μας. Έχω βασανιστεί πολλές φορές από την σκέψη πως έχω κάποια ηλικία και πως δεν μπορώ πια να κάνω πράγματα που έπρεπε να έχω ήδη κάνει. Χαζό enough, το ξέρω. Τι σχέση έχει το τι μπορείς να κάνεις με την ηλικία, με έναν αριθμό; Εδώ θα έρθουν οι γιατροί και οι βιολόγοι και θα μας πουν πως υπάρχουν πράγματα άμεσα συνυφασμένα με την βιολογική κατάσταση του ανθρώπου (π.χ. κύηση, μια γυναίκα στα 60 είναι αδύνατον να μείνει έγκυος κ.ά.) και θα συμφωνήσω. Αλλά καταπιανόμαστε σήμερα με λιγότερο “ρεαλιστικά” προβλήματα.

Καθόμαστε -οι νέοι- και σκεφτόμαστε ότι δεν κάναμε κάτι σοβαρό με την ζωή μας. Θέλουμε να αλλάξουμε πράματα και δεν ξέρουμε από που να αρχίσουμε. Θεωρώ ότι οι προηγούμενες γενιές απέτυχαν στο να κατευθύνουν την νέα γενιά, και η νέα γενιά απέτυχε γιατί δεν θεωρεί ότι είναι αρκετή για την αλλαγή. Και υπάρχουν σημάδια που αποδεικνύουν τοπικώς την αποτυχία αμφοτέρων. Καταρχάς οι παλαιότερες γενιές αρνούνται να συμβιβαστούν με το νέο, το σύγχρονο, το μοντέρνο, κρατάνε κατά νου τα παλιά δεδομένα και εξυμνούν το παρελθόν (με τα καλά και με τα κακά του). Επιπλέον η δική μου η γενιά δεν έχει κριτική σκέψη. Παραιτούμαστε μοιρολατρικά από την ζωή μας παραδίδοντας την, ουσιαστικά, στο έλεος της κοινωνίας και του καθωσπρεπισμού, χωρίς αντίσταση, και αυτό είναι που με λυπεί περισσότερο.

Φαίνεται ότι ο αγώνας για διαβίωση είναι ισχυρότερος από κάθε άλλο αγώνα.

Και κάπου εδώ ξεκαθαρίζω τη θέση μου. Δεν είμαι απόλυτος, αλλά αν δεν αρχίζω να παρατηρώ δεν θα έχω τι να πω. Απλά πρέπει να καταλάβουν κάποιοι άνθρωποι, προσφάτως ανανεωμένοι και τώρα τρίγωνοι, ότι η νόρμα ναι μεν σε κάνει να ανήκεις σε ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο όμως ο κομφορμισμός σε κάνει να μην ανήκεις στον εαυτό σου. Ξεχάσαμε να είμαστε εγωιστές και βλέπουμε ένα ουτοπικό “εμείς” και μια ουτοπική πατρίδα, την πατρίδα “μας” που μέχρι προχθές σε έκλανε -excuse my French- και παραδοθήκαμε στις Καντιανές παραφιλοσοφικές αρλούμπες.

Με πληγώνει όταν βλέπω κορίτσια να βάφουν μαλλιά και νύχια τους επειδή το κάνουν και οι φίλες τους. Με πληγώνει εξίσου όταν βλέπω αγόρια με shake-πρωτεΐνης να φουσκώνουν και μετά να μετατρέπουν το λίπος σε μυική μάζα για να προσελκύσουν κορίτσια (και δεν τα καταφέρνουν, αν τα κατάφερναν να πω... άντε ας πάει και το παλιάμπελο). Με πληγώνει να βλέπω ανθρώπους να ποστάρουν στο φέισμπουκ τι θα ψηφίσουν στις εκλογές γιατί νομίζουν ότι είναι η καλύτερη επιλογή, ενώ άκριτα και ανιστόρητα παραβλέπουν το -πρόσφατο- παρελθόν της Κύπρου. Με πληγώνει όταν βλέπω εκείνα τα συρματοπλέγματα πάνω από προστατευτικά κιγκλιδώματα έξω από την Βουλή με πρόφαση την προστασία. Με πληγώνει να βλέπω ειδήσεις.

Το ζήτημα δεν είναι μόνο αισθητικό. Δεν έχω σιχαθεί να βλέπω ξανθές κοπέλες (που κορίτσια, μεταξύ μας, το ξανθό δεν πάει σε όλες) και παραφουσκωμένους τρίγωνους άντρες (που αγόρια, μεταξύ μας, οι περισσότεροι είστε γελοίοι ειδικά όταν ανοίξετε το στόμα σας). Έχω σιχαθεί να βλέπω πολιτικούς που δεν ξέρουν τελικά ποιανών τα συμφέροντα προωθούν (που ψηφοφόροι, μεταξύ μας, τους ψηφίσατε για να είναι εκεί) και έχω σιχαθεί να βλέπω τον Αρχιεπίσκοπο να παίρνει θέση για τα πάντα, έχω σιχαθεί να ακούω πως για την χρηματοπιστωτική κρίση φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι, έχω σιχαθεί να ακούω ράδιο και να βλέπω τηλεόραση το μεσημέρι. Έχω κουραστεί...

Λέω φτάνει, αλλά δεν έχω λεφτά να φύγω. Το κουράγιο δεν ξέρω αν το έχω αλλά ο άνθρωπος είναι ευπροσάρμοστο ζώο, εδώ πέρασε παγετούς και ξηρασίες, σεισμούς και τσουνάμι, τυφώνες και καταιγίδες, εκλογές και κριτικές... Στην χώρα θα κολλήσουμε;

Love is love

(Αυτ)Απάντηση σε άρθρο μου στο 120ο τεύχος της Φοιτητική, το μηνιαίο περιοδικό του Δημοσιογραφικού Ομίλου Πανεπιστημίου Κύπρου. (Φοιτητική, 120, 29)

Επαναδιατυπώνω τώρα που έχω μπροστά μου περιθώριο και δεν βιάζομαι να μαζέψω το τεύχος και να αρχίσω διόρθωμα... Τι είναι αγάπη; Θα ήταν μάταιο να δώσω ορισμό στο τι είναι αγάπη, γιατί αν το κάνω θα είναι ένα κακό λήμμα ενός υποθετικού λεξικού. Ας “αρκεστούμε” στο ότι είναι ένα σύνολο από πράγματα, διάφορα και αντιθετικά πολλές φορές. Νομίζω όλοι ξέρουμε τι πάει να πει αγάπη, ακόμα και αυτοί που τάχατες δεν ξέρουν ή λένε ότι είναι πολύ νέοι ακόμη ή ακόμη περισσότερο αυτοί που πλασάρουν την ιδέα ότι είναι αλλεργικοί στα μέλια και στις αγάπες.

Το πρόβλημα και ο προβληματισμός μου είναι στο που πάμε με το ζήτημα της αγάπης. Στα τσακίδια και ακόμα παραπέρα; Ίσως. Δεν θέλω να γενικολογήσω τώρα και να πλάσω τώρα τάσεις της πλειοψηφίας της ανθρωπότητας γιατί δεν είναι δυνατόν όλοι να κάνουν το ίδιο πράγμα με τον ίδιο τρόπο. Όμως υπάρχει μια τάση όχι απλά αντίδρασης αλλά και αντίστασης. Σαν τα παιδιά που ότι τους λένε το απορρίπτουν χωρίς αντίσταση και πολλές φορές κάνουν και ακριβώς το αντίθετο.

Αχ και να ίσχυαν και στην πολιτική αυτές οι τάσεις... *παύση της άβολης παρέμβασης*

Οι γονείς μου και η γενιά τους έφτασαν τα συνοικέσια, έφτασαν την αγάπη την... κτιστή και ήταν, λίγο ή πολύ, απομακρυσμένοι από παραμύθια και παραμυθίες. Καθώς τα χρόνια περνούσαν όμως, και τα πάντα έγιναν πιο προσιτά θεωρήσαμε ότι και η αγάπη είναι πιο προσιτή. Με την ανάπτυξη της φιλοσοφίας και με διάφορα φιλοσοφικά και παραφιλοσοφικά ρεύματα του τύπου κάρμα και μοίρα, και δεν ξέρω 'γω τι άλλο, επαναπαυθήκαμε να το πω; Σταματήσαμε; Ελπίζουμε; Με αυτήν την σειρά;

Οφείλω κάπου εδώ να παραδεχτώ πως και εγώ έχω περάσει την θεωρία του πρίγκιπα ή της πριγκιποπούλας (με ή χωρίς άλογο δεν έχει σημασία) και του βατράχου μη σου πω, αλλά και του ενός και μοναδικού έρωτα. Αυτά τα παραφιλοσοφικά ρεύματα εννοούσα προηγούμενως... Αλλά τα έχω ξεπεράσει! Ενστερνίζομαι το ότι “η πρώτη αγάπη είναι και η τελευταία” μόνο ποιητικά. Φιλοσοφικά καθόλου έτσι δεν είναι τα πράγματα!

Συνεχίζοντας. Η γενιά μας χαρακτηρίζεται από κάτι άλλο που δεν χαρακτηριζόταν η προηγούμενη ή των γονιών μας. Την απελευθέρωση του σεξ (σεξ χωρίς δεσμεύσεις, προγαμιαίο σεξ κτλ). Σε κοινωνίες όπως η δική μας, ήτοι κλειστές, ο πουριτανισμός δίνει και παίρνει χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν κάνουμε σεξ! Αντιθέτως, κάποιος, κάπου, σε κάποια γωνιά αυτού του νησιού κάνει σεξ αυτή την στιγμή και για να έφθασε το εκατομμύριο ο πληθυσμός μας πάει να πει πως από σεξ σχεδόν χόρτασε αυτό το νησί.

Μετά την μαζική καταπίεση έρχεται η αναρχική εξέγερση. Σου έχουν πει πως το σεξ είναι βασικό συστατικό μιας σχέσης. Και τους πίστεψες. Ναι, αλήθεια λένε, αλλά μην κολλάς εκεί! Δηλαδή αν ο άλλος είναι μπάζο και δεν ξέρει να σου πει μια κουβέντα ή μιλάει συνεχώς για το νέο απόκτημα της ομάδας του ή να σου αναλύει λεπτό προς λεπτό την οικονομική κίνηση του χρηματιστηρίου αλλά στο σεξ είναι κορυφή τι θα κάνεις; Για 10 λεπτά κάνεις έτσι; Γιατί γελάς; Για τα 10 λεπτά; Ε σόρυ αλλά ο τύπος που θεωρεί το να πάει στο γήπεδο και να βρίσει τις μανάδες του κόσμου, πιο σημαντικό από το σεξ μην νομίσεις ότι θα αντέξει πάνω από 13 λεπτά.

Οι νέοι βλέπουμε τους συντρόφους μας μόνο σαν ερωτικούς συντρόφους πρωτίστως. Όλα ξεκινούν από το σεξ και εκεί τελειώνουν... αν τελειώνουν! Υπάρχουν και ανοργασμικοί άνθρωποι... πολλοί... πήξαμε μην σου πω. Αλλά δεν τους κατηγορώ, γιατί υπάρχουν και άνθρωποι που δεν ξέρουν να ικανοποιούν και μερικοί από αυτούς δεν έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν και να βελτιωθούν με τον καιρό. Γιατί πρώτα κάνει ο νέος σεξ να δει αν του αρέσει και μετά προχωράει. Ντροπής πράματα. Για αυτό πήξαμε και στα διαζύγια!

Ο άνθρωπος κάποτε είχε συναισθήματα. Και τα μόνο συναισθήματα που του έμειναν σήμερα είναι το κατινιό, το θάψιμο και ο θυμός του κέρατου ή για να το πω με μια λέξη οθυμόςπουμολιςέμαθεςότιέφαγεςκέρατο. Αχ, συμβαίνουν και στις καλύτερες οικογένειες... Κάποτε μπορούσαν να το διαχειριστούν οι άνθρωποι αλλά σήμερα επαναπαύονται στην αριθμητική υπεροχή του πληθυσμού του πλανήτη και ότι θα βρεθεί άλλος, που τα μαθηματικά άλλα λένε, γιατί με τους ρυθμούς που αλλάζουμε συντρόφους θα βρεθούν τα παιδιά μας αδέλφια πρώτου βαθμού, τύπου Κάιν και Άβελ (και σύντομα κοντά σας το σίκουελ με τους φόνους). Και χωρίς να τους φτάνει αυτό, στολίζουν τις ελπίδες τους α-προ-κα-λυ-πτα -εδώ τσαντίζομαι- με το ότι μάλλον ΔΕΝ ήταν... ο Εκείνος.

Να θυμηθώ όταν γίνω Υπουργός Υγείας να καθιερώσω υποχρεωτικό άσμα σε νοσηλευτήρια το Αυτός που περιμένω της Άννας! 

Που τα έχεις μωρέ τα στάνταρ σου εκεί πάνω; Μακάρι και το IQ σου να ταν τόσο ψηλό!

Θεακρίνος: Γεθσημανή

Συνήθως όταν κάποιος επαναλαμβάνει μια αφήγηση, μια ιστορία ή ένα παραμύθι, το επαναλαμβάνει με τρόπο ο οποίος θα κατευθύνει τον ακροατή της αφήγησης. Και τα θεολογικά κείμενα, δεν είναι εξαίρεση. Η Γεθσημανή μνημονεύεται ως η στιγμή μετά τον Μυστικό Δείπνο, η περίοδος της έντονης αγωνίας του Ιησού. Το ιδιαίτερο στοιχείο αυτή τη φορά είναι πως ο David Hare, ο θεατρικός συγγραφέας του ομώνυμου έργου, παίρνει μια θεολογική παράδοση την οποία συνδέει με μια πολιτική κατάσταση.

Τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα για το που τοποθετείται χρονολογικά η παραγωγή της Νέας Σκηνής ΘΟΚ. Το έργο του Hare έχει να κάνει με την διακυβέρνηση του Εργατικού Κόμματος στην Αγγλία και η πλοκή έχει να κάνει με τους τρόπους χρηματοδότησης του κόμματος. Αυτό σημαίνει ότι ο θεατής πρέπει να είναι λίγο “ενημερωμένος” για την πολιτική κατάσταση της Αγγλίας.

Και εννοώ μόνο τα βασικά. Ο Tony Blair, πρόεδρος των Εργατικών, είχε δηλώσει πως δεν θα επαναδιεκδικήσει την πρωθυπουργία μετά από μια “περίπλοκη” δεκαετία: πόλεμος στο Αφγανιστάν, πόλεμος στο Ιράκ, οι βομβιστικές επιθέσεις το 2005 και άλλα εσωτερικά προβλήματα. Το 2007 παραιτείται και τότε ο νέος πρόεδρος των Εργατικών, Gordon Brown, αναλαμβάνει την πρωθυπουργία. Το έργο του Hare ανεβάστηκε για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο στο Λονδίνο στα τέλη του 2008, επομένως υποθέτω πως η χρονική στιγμή κατά την οποία το έργο ανέβηκε στο σανίδι ήταν ιδιαίτερα σημαντική.

Η αλήθεια είναι πως η επιλογή του τίτλου του έργου δεν μου είναι τόσο κατανοητή. Είχα αρχίσει να έχω σοβαρές αμφιβολίες για το κείμενο το ίδιο προτού προσέξω βασικά τεχνικά πράγματα για την παραγωγή την ίδια διότι όχι μόνο η παραγωγή δεν αυτοπροσδιοριζόταν χρονικά και εν μέρει και χωρικά αλλά ήταν ελαφρώς... μιούζικαλ! Αυτό με αποπροσανατόλισε ακόμη περισσότερο. Τα τραγούδια ήταν τέσσερα όλα και όλα, το Into my Arms του Nick Cave, τον ύμνο Were you there when they crucified my Lord, το Your Personal Jesus των Depeche Mode και το θρυλικό Sweet Dreams των Eurythmics.

Ο κυνισμός του έργου είχε χαθεί κιόλας από την μετάφραση, 7 χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμα του έργου στην Αγγλία είναι πολλά. Το έργο δεν είναι και τόσο... διαχρονικό. Είναι αρκετά συγκεκριμένο ως κείμενο, και οι κριτικές του έργου, όταν ανέβηκε στην Αγγλία, μιλούσαν για απίστευτο παραλληλισμό και άμεσο συμβολισμό. Όμως τώρα το έργο ήταν λίγο “με το ζόρι”. Ήταν με το ζόρι ροκ, προκλητικό ή ακόμη και πολιτικό. Τώρα η πλοκή του είναι... “άλλη μια ιστορία”, λόγω μεν της αδυναμίας του θεατή να κάνει τις συγκρίσεις και επιπλέον οι συγκρίσεις για το Κυπριακό κοινό είναι πιο γενικές.

Δεν κατανοώ ποιοι ήταν οι στόχοι της σκηνοθέτιδας γιατί δεν υπάρχει σημείωμα σκηνοθέτη αλλά φαντάζομαι δεν έπεσε και πολύ έξω από τον δικό της σκοπό. Οι ηθοποιοί ήταν συγκρατημένοι και απόλυτα συγκεντρωμένοι... διπλωματικοί, πολιτικά, και ήρεμοι, θεολογικά-χριστιανικά. Το σκηνικό ήταν επίπεδες ορθογώνιες εξέδρες, κλιμακούμενες και με τους ηθοποιούς να κατέχουν καθένα από αυτά, στο ανώτατο επίπεδο ο πρωθυπουργός ο ίδιος και στο κατώτατο η κόρη της Υπουργού. Μια πολιτική αλληγορία... όμως υπάρχει και μια κρυμμένη εξέδρα, που “φιλοξενεί” μόνο στην αρχή και το τέλος την Γεσθημανή.

Ενδυματολογικά παρατήρησα μια “ασυνεννοησία”, αφενός μεταξύ των χαρακτήρων, χωρίς να γίνεται διάκριση για την κοινωνική θέση μεταξύ των ή -και πάλι- χωροχρονικός καθορισμός του έργου, αφετέρου και του ίδιου χαρακτήρα διαδοχικά, π.χ. από τυπική πολιτικός με ταγεράκι εμφανίζεται με ένα φουτουριστικό επίσημο φόρεμα, η Υπουργός φαίνεται ή να έχει τσακωθεί με τον στυλίστα της (όλα έχουν να κάνουν με την προώθηση στην πολιτική, στο εξωτερικό) ή απλά να έχει περίεργο γούστο. Ο φωτισμός έπασχε τεχνικά από πλευράς προσαρμοστικότητας, τα ενίοτε μονότονα φώτα που έπεφταν βαριά στον ηθοποιό δυσχέραιναν τον ίδιο τον ηθοποιό να ξεδιπλωθεί υποκριτικά, τουλάχιστον αυτή η εντύπωση μου δινόταν. Βρήκα έξοχη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα την παρέμβαση των βίντεο μέσω των κάμερας, και φαντάζομαι αυτό δούλεψε και υπέροχα λόγω καλού συντονισμού. Η ζωντανή εκτέλεση της μουσικής ήταν αξιοπρεπής.

Φωτογραφία από την παράσταση, από το Facebook group Κύπριοι Ηθοποιοί

Πραγματικά δυσκολεύομαι να καταλάβω το ίδιο το έργο, και έχω καταβάλει υπεράνθρωπες προσπάθειες. Η πολιτική διαφθορά είναι γεγονός (ανήκω και εγώ στο Κυπριακό κοινό και οι συγκρίσεις μου είναι γενικότερες) και αδυνατώ να καταλάβω πως συνδέεται αυτό με την θεολογική ιστορία της Γεθσημανής. Αν εκλάβουμε την Γεθσημανή ως στιγμή αμφιβολίας και εύρεσης μιας βαθύτερης πίστης (λέγεται ότι τότε ο Ιησούς κατάλαβε το νόημα του ερχομού του στην Γη) τότε όλοι οι χαρακτήρες μας έχουν περάσει την “στιγμή της Γεσθημανής” τους. Και το νόημα είναι όχι να περάσεις απλά την στιγμή αυτή αλλά να καταλάβεις που πας.

Ταυτότητα της παράστασης:

Μετάφραση: Έρι Κύργια
Διασκευή/Σκηνοθεσία: Αλίκη Δανέζη-Knutsen
Σκηνικά: Κική Πίττα
Κοστούμια: Stelios F. Stylianou
Μουσική διασκευή-διδασκαλία, μουσικός επί σκηνής: Γιώργος Χριστοδουλίδης
Κίνηση: Αλέξης Βασιλείου
Σχεδιασμός Φωτισμών: Σταύρος Τάρταρης
Επιμέλεια κειμένου: Μανώλης Δούνιας
Σχεδιασμός live video: Ευριπίδης Δίκαιος
Βοηθός σκηνοθέτη/Βοηθός μουσικού: Άννα Γιαγκιώζη

Ερμηνεύουν:
Μαργαρίτα Ζαχαρίου, Αλέξανδρος Παρίσης, Μάριος Κωνσταντίνου, Βαρνάβας Κυριαζής, Έλενα Παπαδοπούλου, Νίκη Δραγούμη, Χριστίνα Χριστόφια, Ανδρέας Κούτσουμπας, Νεοκλής Νεοκλέους

Capture Life

Ανέραστοι εραστές ή έρωτες χωρίς ανταπόκριση,

αναπάντητα ερωτήματα και ανέλπιδες ευχές...

Έχω φάει την μισή -μέχρι τώρα- ζωή μου σε σκέψεις και την άλλη μισή σε όνειρα. Μέχρι τα πρώτα χρόνια του πανεπιστημίου έκανα απλά όνειρα, και ίσως τα τελευταία χρόνια του Λυκείου να άρχισα να κάνω πράγματα που πραγματικά με ευχαριστούν. Γενικότερα θεωρώ ότι τα πρώτα 16-17 χρόνια της ζωής μου είναι ένα μόνο κεφάλαιο της ζωής μου και μάλιστα συνοπτικό. Από τα 17 και μετά άρχισαν τα ρίσκα...

Σε κάποια φάση είχα σχεδιάσει την ζωή μου με κάθε λεπτομέρεια. Αυτό και αν είναι φρικιαστικό. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα (και αν συνέχιζε η λαϊκή ρήση θα έλεγε: στα δεξιά φωτιά και στα αριστερά καρφιά). Για αυτό και αποφάσισα να πάρω την ζωή μου λίγο πιο χαλαρά, με κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις, γιατί κάπου παραπάτησα, κάπου το έχασα. Δεν είναι κακό όμως να πειραματίζεσαι και να δοκιμάζεις, γιατί ταυτόχρονα δοκιμάζεσαι και βλέπεις πως λειτουργείς καλύτερα και πιο αποδοτικά.

Τώρα που η κατάσταση είναι τέτοια, το να κάνεις σχέδια είναι ό,τι πιο επιζήμιο για την αυτο-υπόληψη, γιατί, ακόμη και να το δεις αντικειμενικά, κάποια πράγματα δεν γίνονται. Όσο πιο μεγάλη φιλοδοξία έχεις, τόσο πιο μεγάλη απογοήτευση θα έρθει, τουλάχιστον για αυτήν την περίοδο. Δεν λέω ότι όλα είναι μάταια και ανούσια, αλλά λέω ότι ακόμη και να θέλεις κάτι με λύσσα δεν θα γίνει επειδή το θέλησες αρκετά. Είναι τώρα που η διαφορά βούλεσθαι και δραν είναι πιο έντονη από ποτέ...

“Εκείνος που «θέλει» πιστεύει με κάποια βεβαιότητα ότι βούλεσθαι και δραν είναι υπό μια έννοια ένα πράγμα” 

 Φρίντριχ Νίτσε, μετάφραση Ζήσης Σαρίκας., Φιλοσοφικά Αποσπάσματα, Εξάντας, Αθήνα 1993, 76

Θα έλεγε κανείς το να ονειρεύεσαι είναι σήμερα μεγάλο ρίσκο. Όπως και να έχει, εγώ τώρα άφησα τα όνειρα στην μπάντα και πήρα τις σκέψεις, προφανώς. Το νόημα είναι να δοκιμάζεις για το τώρα, να λες “για το τώρα ρε γαμώτο” και να ορμάς, χωρίς να σε ενδιαφέρει το μετά, πόσο θα τσαλακώσεις τα σεντόνια σου, τα τετράδια σου, την ψυχή σου ολάκερη. Έτσι παίρνεις τα ουσιαστικότερα ρίσκα σε αυτή τη ζωή. Αν και δεν μ' αρέσει η λέξη “ρίσκο”, είναι σαν να βάζεις το θέλω σου σε έναν ιερό πόλεμο με τα πρέπει σου.

Σήμερα μαγκιά, για μένα, είναι να βγαίνεις έξω και να αφήνεις συνειδητά την φωτογραφική στο σπίτι. Αυτό είναι το μεγαλύτερο ρίσκο που μπορείς να πάρεις σήμερα...

Ο Μεσαίωνας του 21ου

Αναντίλεκτα θα έλεγα πως η ύφεση, η οποία ξεκινάει από το κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο, έχει γίνει η τελευταία λέξη της μόδας -πραγματικά τελευταία γιατί πέθανε κι η μόδα- για όλα τα επίπεδα της ζωής μας και πως όλο αυτό που ζούμε, από οικονομικής πλευράς μέχρι ψυχολογικής, μας έχει οριοθετήσει σε ένα νέο Μεσαίωνα. Ζούμε αυτή τη φορά έναν πολιτικό Μεσαίωνα -σε αντίθεση με τον θρησκευτικό ορίτζιναλ Μεσαίωνα.

Ο Μεσαίωνας είναι μια συμβατική ορολογία που χρησιμοποιούμε για την περίοδο από τον 5ο μέχρι τον 15ο αιώνα μ.Χ. που κατ' αυτά τα χρόνια καταλύεται η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ενισχύεται η Ανατολική Ρωμαϊκή (αυτή που λέμε εμείς σήμερα Βυζαντινή Αυτοκρατορία) και εδραιώνεται στην Ευρώπη ο Χριστιανισμός ως θρησκεία. Παράλληλα στην Μέση Ανατολή εμφανίζεται το Ισλάμ και μετά από τις έντονες ανησυχίες των Ευρωπαίων, ξεσπούν οι Σταυροφορίες. Αντίθετα με την κοινή γνώμη λοιπόν, ο Μεσαίωνας ή οι Σκοτεινοί Αιώνες δεν ήταν τόσο... σκοτεινοί, ήταν περίοδος έντονης ζύμωσης. Αλίμονο, αν μη τι άλλο, αν σταματούσε η ανθρώπινη δραστηριότητα για 10 περίπου αιώνες.

Μπορώ να κάνω τις συγκρίσεις, τηρουμένων των αναλογιών πάντα, όμως υπάρχει μια έντονη διαφορά του τότε με το τώρα: σήμερα όλα γίνονται με ραγδαίους ρυθμούς. Η επιστήμη έχει προχωρήσει αρκετά, ανακαλύψαμε π.χ. την Οικονομολογία η οποία θα μας πει με μαθηματική ακρίβεια ότι η οικονομική κρίση που ζούμε δεν ξέσπασε λόγω του μεγάλου ποσοστού αλλοδαπών που κατοικούν στην χώρα μας και θα μας απαλλάξουν από λογιών λογιών δεισιδαιμονίες. Και έτσι φτάσαμε σε ένα στάδιο “απομυθοποίησης” της πολιτικής, η οποία τα περασμένα χρόνια είχε θεοποιηθεί.

Όσον αφορά στις συγκρίσεις θα αρκεστώ σε αυτό: η Ευρωπαϊκή Ένωση στα μάτια μου είναι ένα βασίλειο και μάλιστα φεουδαρχικό. Υπάρχει μια κοινή πολιτική -οικονομική σε αυτή την περίπτωση- την οποίαν ακολουθούν οι κατά τόπους ηγέτες. Και αυτή η κοινή πολιτική φαίνεται να είναι ο Ανώτατος άρχοντας. Ας πούμε ότι μέχρι τώρα δούλευε αυτή η πολιτική, όμως τώρα τα πράγματα δεν είναι τόσο ευχάριστα. Και κάθε φορά που γίνεται κάτι, είτε αυτό είναι έκρηξη, κούρεμα ή ακύρωση μιας πτήσης, ψάχνουμε ποιός φταίει (και δεν σημαίνει ότι το βρίσκουμε πάντα σωστά). Έτσι σήμερα, κάπου έχει χαθεί αυτή η Αρχή, στην οποία επιθυμούμε να ρίξουμε την ευθύνη, γιατί φαίνεται πως κανείς από τους πολιτικούς δεν έχει δίκαιο, απλά φταίνε όλοι. 

Με την απροσωπία της κρίσης και την κακή διαχείριση των πολιτικών ο κόσμος βρίσκει την αντίσταση μάταιη. Καταρχάς διότι είναι τώρα περισσότερο από κάθε φορά που φαίνεται πως ο κόσμος δεν μπορεί να επέμβει σε τόσο κρίσιμες αποφάσεις, όπως για παράδειγμα το Μνημόνιο, γιατί οι αποφάσεις φαίνονται να έρχονται ουρανόθεν. Επιπλέον η τοπική πολιτική ελίτ προβάλλει την δικαιολογία της πίεσης και του εξαναγκασμού για να αποφύγει την παραδοχή της ευθυνοφοβίας που την διακατέχει εδώ και χρόνια.

Δεν είναι απλά ότι οι πολιτικοί είναι ευθυνοφοβικοί, αλλά είναι και φυγόπονοι! Για αυτό δεν υπάρχει εξέλιξη της πολιτικής ζωής στην Κύπρο, αναλωνόμαστε με γνωστά ονόματα, συνήθως οικογένειες και κουμπαριλίκκια, και ακολουθούμε τις γραμμές του κόμματος, σχεδόν πάντα άκριτα και τις περισσότερες φορές ανελέητα, και πάνω από όλα αφαιρετικά (αν το κόμμα μου έχει δίκαιο όλα τα άλλα έχουν απόλυτο άδικο). Φτάσαμε εδώ που φτάσαμε επειδή καλλιεργήσαμε το σύστημα και ενσωματωθήκαμε σε αυτό, κοινωνιολογικά. Φτάσαμε εδώ που φτάσαμε χωρίς όμως να το κατανοήσουμε και να το ελέγξουμε, και δεν το χωνεύουμε.

Για αυτό βρισκόμαστε σε αυτόν τον... Μεσαίωνα. Τα μυαλά μας έχουν στραφεί λίγο πίσω, ευτυχώς δεν παρατηρώ -ακόμη- μια “πίσω ολοταχώς” πρακτική, που δεν ξέρω αν αυτό είναι καλύτερο από την μεγάλη συσπείρωση ψηφοφόρων στα κόμματά τους και στην κομματοφοβία που κυριαρχεί στην Κύπρο. Διότι μεταξύ μας είναι τραγελαφικό αν νομίζει κανείς ότι οι Ακελικοί είναι κομμουνιστές και οι Συναγερμικοί είναι όλοι mild-δεξιοί. Οι πολιτικοί της γενιάς των ενεργών βουλευτών δεν είναι πιστοί στην τέχνη της Πολιτικής ή καλύτερα στην Πολιτική Επιστήμη. Έχουν περισσότερο εμπορικό χαρακτήρα παρά πολιτικό.

Απουσιάζει η πολιτική συνείδηση; Ο σύντομος βίος της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν στερείται πολιτικής συνείδησης! Παρά τον σχεδόν μισό αιώνα ιστορίας της έχει προσφέρει απλόχερα μαθήματα Πολιτικής, και παρακαλώ μην ξεκινήσετε Οι πολιτικοί του τόπου μας όχι μόνο δεν έπιασαν το νόημα και τα δωρεάν μαθήματα Πολιτικής, αλλά χλευάζουν την ίδια την Πολιτική, με τους λόγους τους, την κωλυσιεργία τους, τις ελεεινές απαντήσεις σε άλλο κόμμα που σκοπό δεν έχουν να απαντήσουν και να επιχειρηματολογήσουν αλλά να περνάνε την ώρα τους ευχάριστα, και στο τέλος της μέρας πλασάρουν την δουλειά τους λες και αυτοπροτείνονται για Νόμπελ Τασσυνόπιττας -excuse my French. Με λίγα λόγια οι πολιτικοί των ημερών μας έχουν θράσος, αλλά... τα καταφέρνουν όσο τους αφήνουμε, είναι σαν τους οδηγούς που περνάνε με κόκκινο και σου ζητάνε και τα ρέστα.

το τροπάριο με το “ήρωες έχυσαν αίμα για να είμαστε ελεύθεροι” αυτό δεν είναι Πολιτική είναι κάτι άλλο.

Καταλογίζει ο καθένας μας στο κάθε βουλευτή το αλάθητο και τους καταντήσαμε Πάπες... (και) για αυτό φτάσαμε στον νέο Μεσαίωνα. Απλά δεν ξέρω αν υπάρχει η θέληση να οδηγηθούμε σε έναν νέο Διαφωτισμό.

Αχ ναι, συγγνώμη, δεν είναι ώρα για τέτοιους στοχασμούς, πήρε το πρωτάθλημα το Αποελίν. Προτεραιότητες πάνω απ' όλα. Και καλό μήνα!