Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2014

Αστερισμοί, αντί Θεακρίνου

Έχω σβήσει και έχω ξαναγράψει αυτό το κείμενο ούτε εγώ ξέρω πόσες φορές και ποτέ δεν έγραψα την ίδια πρόταση δυο φορές. Αυτό εξηγείται με μια θεωρία στη φυσική: οι ίδιες αρχικές συνθήκες δεν δίνουν πάντα το ίδιο αποτέλεσμα. Δηλαδή η επιθυμία μου να μιλήσω για την εμπειρία μου στους Αστερισμούς στον ΘΟΚ κάθε φορά με οδηγεί στο να γράφω κάτι άλλο. Μόνο αυτό πρέπει να ξέρει κάποιος πριν δει αυτή την παράσταση, την θεωρία της αβεβαιότητας.

Αυτή την στιγμή διαβάζεις αυτό το κείμενο. Αυτό το κείμενο θα αναρτηθεί και ίσως μοιραστεί κάποιες φορές και θα διαβαστεί -ελπίζω- άλλες τόσες. Αυτά που διαβάζεις δεν είναι αυτά που έχω γράψει αλλά αυτά που γράφω τώρα.

Ξέρεις ότι το φως που εκπέμπει ο ήλιος χρειάζεται 8 λεπτά να φτάσει στην γη; Ναι, έτσι είναι. Άρα το φως που είδες το πρωί ήταν αυτό που εξέπεμψε ο ήλιος πριν 8 λεπτά. Έτσι και το κείμενο αυτό. Αυτή τη στιγμή διαβάζεις αυτό το κείμενο. Επίσης αυτή την στιγμή το γράφω. Βλέπω τον κέρσορα στον υπολογιστή να προχωρεί και να εμφανίζονται ένα-ένα τα γράμματα των λέξεων.... και εσύ τώρα διαβάζεις τις λέξεις μια-μια!

Πολύς κόσμος φοβάται όταν του μιλάς για την θεωρία των παράλληλων συμπάντων ή το απορρίπτει χωρίς δεύτερη σκέψη. Δεν ξέρω γιατί. Γιατί δεν είναι τόσο οικείες; Γιατί δεν είναι ακόμη τόσο mainstream; Ναι, και σε μένα στην αρχή όλα αυτά ακούγονταν κουλά γιατί δεν είχα ιδέα περί τίνος επρόκειτο. Έπειτα μετά από καιρό δοκίμασα να παρακολουθήσω -ανεπιτυχώς- ειδικά ντοκιμαντέρ. Αλλά αφορμή να το ψάξω λιγότερο στάθηκε η γνωριμία μου με την Μάριαν και τον Ρόλαντ.


Η Μάριαν είναι καθηγήτρια θεωρητικής φυσικής στο πανεπιστήμιου του Σάσεξ και ο Ρόλαντ είναι ένας -σχεδόν πάντα- άτσαλος άντρας, μελισσοκόμος στο επάγγελμα. Είναι και οι δυο χαρακτήρες ενός θεατρικού έργου, των Αστερισμών του Νικ Πέιν. Και τους γνώρισα δυο φορές... Η πρώτη ήταν διαβάζοντας το έργο, είχα παραγγείλει το βιβλίο -εκδόσεις Θεάτρου Νέου Κόσμου- υπό την επήρεια ενός ενστίκτου. Η δεύτερη φορά ήταν στις πρόβες στον 2ο όροφο του ΘΟΚ.

Υπάρχουν πάμπολλες θεωρίες που υποστηρίζουν πως δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα και ότι όλα όσα βλέπουμε είναι ολογράμματα, γνωστά και ως matrix. Δεν μπορώ να το εξηγήσω αυτό, ούτε με απλά ούτε με μπαρόκ ελληνικά γιατί δεν το κατέχω. Αλλά να πως εξηγείται από την ματιά μου. Οι άνθρωποι στα θεατρικά έργα δεν υπάρχουν αλλά μπορούμε να τους αντιληφθούμε μέσω των matrix τους, των ηθοποιών που τους ενσαρκώνουν. Έτσι γνώρισα την Μάριαν και τον Ρόλαντ, μέσω της Στέλας και του Νεοκλή.

Ποτέ δεν πίστευα ότι θα διάβαζα φυσική για ένα θεατρικό, ποτέ δεν πίστευα ότι θα μάθαινα φυσική από ένα θεατρικό! Αλλά το θέατρο είναι τελικά λίγο... φυσική και μαθηματικά. Ο κόσμος του θεατρικού έργου είναι ένας κόσμος ξέχωρος από τον δικό μας, δηλαδή αυτόν που αντιλαμβανόμαστε. Οι ήρωες ενός θεατρικού υπάρχουν (στο χαρτί αν αγαπάτε) και ζωντανεύουν για λίγο, μετά χάνουν το matrix τους. Ένα είναι το σίγουρο, δεν πεθαίνουν! -Για μια ιδέα σαν κι αυτή έγραψε ο Νικ Πέιν το έργο άλλωστε.

Οι άνθρωποι είμαστε βιολογικοί υπολογιστές. Αντιλαμβανόμαστε πράγματα μόνο στο πλαίσιο των αισθήσεων μας... Θυμάμαι όταν ήμουν μικρός και πηγαίναμε στο αεροδρόμιο της Λάρνακας γιατί μου άρεσε να κοιτάμε τα αεροπλάνα που απογειωνόταν. Είχα κάνει μόνο ένα ταξίδι τότε και δεν ήξερα τι ακριβώς ήταν αυτό το αεροπλάνο. Ήξερα όμως ότι το έβλεπα, το αντιλαμβανόμουν. Όταν όμως χανόταν στον ορίζοντα εγώ νόμιζα πως το αεροπλάνο εξαφανιζόταν, γιατί πολύ απλά δεν ήταν πια στο οπτικό μου πεδίο.

Έτσι αυτό το θεατρικό έργο στάθηκε για μένα ευκαιρία να ανοίξω τους ορίζοντες μου σε αρκετά επίπεδα. Ξέρω ότι δεν μπορώ να δω, να αντιληφθώ, τον έρωτα τώρα αλλά ξέρω με σιγουριά ότι δεν χάθηκε σαν ένα αεροπλάνο κάπου... Αν μη τι άλλο αυτό το έργο σου δίνει ελπίδες. Η ιστορία της Μάριαν και του Ρόλαντ, το θεατρικό του Νικ Πέιν είναι η ιστορία όλου του έρωτα και της ανθρώπινης ζωής... του έρωτα χωρίς ανταπόκριση, του ανεκπλήρωτου, του πρώτου, του τελευταίου, του παθιασμένου, του τυχαίου, του μοιραίου, του άτυχου, του απόλυτου, του ρομαντικού ή και του άπιστου ακόμη έρωτα. Και αυτό επιτεύχθηκε με την ενσωμάτωση θεωριών της κβαντικής μηχανικής και θεωρητικής φυσικής.


Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσους συνέβαλαν στην παράσταση αυτή... Για άνοιξη την περιμέναμε, φθινόπωρο μας ήρθε... Έστω. Ήθελα να ευχαριστήσω ειδικότερα την Στέλα και τον Νεοκλή -ή τα matrix τους;- για την συνεργασία και την όμορφη και υποδειγματική δουλειά τους. Ανταλλάξαμε ρόλους μαθητή-δασκάλου τόσες φορές, ίσως και άθελα, και ελπίζω να το χάρηκαν όσο και εγώ. Ήταν μια εμπειρία μοναδική! Σας ευχαριστώ.


Λίγα για την παράσταση:

Το σκηνικό είναι άσπρο, ουσιαστικά είναι το απόλυτο άσπρο... το άσπρο του εργαστηρίου, το αποστειρωμένο από κάθε τι περιττό. Κάθε συνθήκη και ένα χρώμα. Κάθε θεματική του έρωτα και ένα βίντεο. Κάθε πιθανότητα και μια ερμηνεία υποκριτικά. Ο θεατής έτσι νιώθει σαν ένας κβαντικός φυσικός που εξετάζει υπό το ειδικό μικροσκόπιο του δύο άτομα (και με τις δυο έννοιες της λέξης). Αυτό καταφέρνει το έργο του Νικ Πέιν με ένα αριστουργηματικό σχεδόν τρόπο. Είπαμε πως ο άνθρωπος είναι ένας βιολογικός υπολογιστής και κατανοεί μόνο πράγματα μέσα από τις αισθήσεις του, αλλά κανείς δεν μπορεί να κατανοήσει με τις αισθήσεις την θεωρία των παράλληλων συμπάντων. Ο Νικ Πέιν έγραψε τους Αστερισμούς σε μια απλή γλώσσα... -βιολογικών- υπολογιστών όχι ακριβώς για να εξηγήσει την θεωρία των παράλληλων συμπάντων αλλά για να εξηγήσει το αστείρευτο των δυνατοτήτων και πιθανοτήτων του έρωτα.

Ταυτότητα της παράστασης:
Μετάφραση: Δημήτρης Κιούσης
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
Βίντεο/Σκηνικό περιβάλλον/Κοστούμια: Παντελής Μάκκας
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Κίνηση: Έλενα Αντωνίου
Σχεδιασμός Φωτισμών: Γεώργιος Κουκουμάς
Βοηθός Σκηνοθέτη: Χριστίνα Χριστόφια
Ερμηνεύουν:
Στέλα Φυρογένη, Νεοκλής Νεοκλέους