Ανοικτή απάντηση
στο άρθρο -και όχι στον συντάκτη του
άρθρου- “Άραγε η λύση περνάει από την
Σαλαμίνα;” (Φιλελεύθερος, 21 Ιουνίου
2015, 20).
Υπάρχει μια
πτυχή του θεάτρου την οποία πολλοί
αγνοούν: η πολιτική. Η Αρχαία Δραματική
Ποίηση, προσφιλές είδος για μας -ή
τουλάχιστον έτσι νομίζουμε, συμπτύσσει
στην έκταση της τόσα πολλά θέματα όσο
κανένα άλλο θεατρικό είδος. Πίσω από
τους μύθους της Τροίας, του Οιδίποδα,
της Αργοναυτικής εκστρατείας των λίγων
σωζόμενων τραγωδιών κρύβεται και η
πολιτική. Δεν θα μπορούσαν να λείπουν
αυτά καθώς το θέατρο του 5ου αιώνα π.Χ.
ήταν κοινωνικός θεσμός, και όχι
πολιτιστικός θεσμός όπως σήμερα.
Χωρίς ιδιαίτερη
κινητικότητα από τα ΜΜΕ κυκλοφόρησε η
είδηση πως ο ΘΟΚ πρότεινε ο Ιππόλυτος
να παιχτεί στην Σαλαμίνα. Βρέθηκα στον
ξάδελφό μου προχθές για να κόψω τα μαλλιά
μου. Με ρωτάει τι κάνω και του λέω για
τις πρόβες που είναι στην τελική ευθεία,
άσχετος αυτός με το θέατρο, με ρωτάει
να του ξαναπώ ποιο έργο είναι. Στο άκουσμα
του τίτλου μου λέει “Α! Τούτο που θα
πάει στη Σαλαμίνα!” και τρέχει να μου
φέρει την εφημερίδα απ' όπου το διάβασε.
Στις συζητήσεις είναι ακόμα το ζήτημα
φαντάζομαι. Ούτε εγώ ξέρω... Ελπίζω όμως
πως θα γίνει.
Αντιλαμβάνομαι
την ανάγκη για πολιτική ορθότητα και
την σέβομαι. Αντιλαμβάνομαι ότι η είσοδος
στον αρχαιολογικό χώρο της Σαλαμίνας
θα πρέπει να είναι δωρεάν, αντιλαμβάνομαι
ότι δεν πρέπει να υπάρξει ενοίκιο του
χώρου και ότι όλα πρέπει να κυλήσουν
ομαλά. Το ενστερνίζομαι και το απαιτώ
και εγώ με την σειρά μου. Αλλά αυτά είναι
“λεπτομέρειες”. Όπως είπε και ο Γιώργος
στο προσωπικό του προφίλ στο Facebook: “Όρεξη
να υπάρχει παιδιά, όρεξη και όραμα, τα
άλλα ούλλα εν δικαιολογίες...”.
“Αυτοί που είναι ασήμαντοι για τους έξυπνους ανθρώπους, στους πολλούς φαίνονται πιο επιδέξιοι” Ιππόλυτος. Ευριπίδης.
Υπάρχουν όμως
τα όρια μεταξύ της πολιτικής ορθότητας
και της δημαγωγίας ή της κενολογίας.
Δηλώσεις τύπου “καταφέραμε να αποτρέψουμε
(sic, πληθυντικός της άτοπης
ευγένειας) την τάδε τραγουδίστρια από
το να 'ρθει να τραγουδήσει στα κατεχόμενα”
μου είναι παντελώς αδιάφορες. Γιατί σαν
λαός έχουμε την τάση να ασχολούμαστε
με τρίχες... Θέλετε να με πείσετε δηλαδή
ότι αν έρθει η Τζένιφερ Λόπεζ ή η Μαράια
Κάρει στην Κύπρο, και δη στην Βόρεια
(φτου φτου σκόρδα!!!), αυτό σημαίνει ότι
αναγνωρίζεται το Βόρειο τμήμα της Κύπρου
ως κράτος;
Συγγνώμη που
σας χαλάω το συννεφάκι αλλά έχουν έρθει
στην Βόρεια Κύπρο πάρα πολλοί καλλιτέχνες
μέχρι σήμερα, αλλά φαντάζομαι επειδή
δεν είναι του βεληνεκούς κάποιων από
μας δεν μετράνε. Και ας μου εξηγήσει επιτέλους κάποιος
τί σχέση έχει να κάνει η τέρψη της ψυχής
με την νομική κατοχύρωση ενός κράτους.
Υπάρχει κάτι που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε
όλοι μας. Πέρασαν περισσότερα από 40
χρόνια, κοντά μισός αιώνας, από τότε που
έγινε ό,τι έγινε: ξεπούλημα, απομόνωση,
πραξικόπημα, πόλεμος. Και είναι χαζό να
νομίζει κανείς ότι η ζωή στην Βόρεια
Κύπρο σταμάτησε ή πάγωσε από τότε και
περιμένει τους καλούς Ε/Κ να επιστρέψουν.
Μου προκαλεί
ευφορία και συγκίνηση όταν ακούω
ανθρώπους να μιλάνε για τα κοινά μας
συναισθήματα, για τις κοινές μας
εμπειρίες, τις ευχάριστες και τις
δυσάρεστες. τις προπολεμικές και τις
μεταπολεμικές, γιατί Κυπριακή Ιστορία
δεν είναι μόνο οι ζοφερές σελίδες της
Ιστορίας που διδάσκονται τα παιδιά στο
σχολείο. Είδα όρεξη και όραμα στην σκηνή
του Σατιρικού εκ... στόματος Δημοτικού
Θεάτρου Λευκωσίας, είδα όρεξη και στο
φουαγιέ του θεάτρου μετά την παράσταση.
Φαντάζομαι οι ίδιες συνθήκες θα
επικρατούσαν και στο Ριάλτο, όταν οι
θεατές απόλαυσαν το εξαίσιο ποιητικό
έργο της Φαϊζέ Οζντεμιρτζιλέρ
“Πικράθηκα στα ελληνικά,
πληγώθηκα στα τουρικά”. Ιδιαίτερα οι
τρεις Λεμεσιανοί, ο Νίκος, ο Μεχμέτ και
ο Γιασάρ θα προβληματίστηκαν πολύ ή
έτσι εύχομαι.
Δεν είναι η
-μπακαλίστικη- τακτική “μία σου και μία
μου” (κατά τον συντάκτη). Είναι στο
πλαίσιο της αλλαγής και λυπάμαι αν το
βλέπουν κι άλλοι όπως ο συντάκτης. Κάτι
“κινείται” επιτέλους! Δεν ξέρω αν η
λύση περνάει από την Σαλαμίνα, αλλά ξέρω
πως η λύση δεν πρέπει να περνάει μόνο
από ένα τραπέζι. 40 χρόνια είναι πολλά
για να μένουμε στα λόγια. Γιατί η
λειτουργία στον Άγιο Γεώργιο τον Εξορινό
να είναι “σημάδι” και το Αρχαίο θέατρο
της Σαλαμίνας να μην είναι; Είναι τρομερό
έως τρομαχτικό πάντως που ο Ευριπίδης
μιλά και για αυτά στον Ιππόλυτο...
“Διάθεση χρημάτων για τις τέχνες προϋποθέτει, βέβαια, ενθουσιασμό για αυτές” H. C. Baldry, Το τραγικό θέατρο στην Αρχαία Ελλάδα, μετάφραση: Γ. Χριστοδούλου, Λ. Χατζηκώστα, Εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα 1992
Ο Ιππόλυτος του
Ευριπίδη είναι έργο βαθιά υπαρξιακό.
Είναι η στιγμή που ο κόσμος του συγγραφέα
αλλάζει, είναι η στιγμή που ο Άνθρωπος
βρίσκεται σε μια κρίσιμη στιγμή. Ο
Ευριπίδης μετά τον Ιππόλυτο αλλάζει,
μετατοπίζεται και πολιτικά: από τον
πατριωτισμό οδηγείται σταδιακά στην
καταδίκη κάθε υπεροψίας των δημαγωγών
της μεσαίας τάξης. Ο Περικλής, ο μύθος
αυτός της Πολιτικής, χάνεται και μαζί
του χάθηκαν οι ιδέες, οι ευκαιρίες,
κανείς δεν φάνηκε αντάξιος της εποχής
του. Εδώ είμαστε και εμείς. Στις ίδιες
συνθήκες και ίσως καταφέρουμε να κάνουμε
αυτό που δεν καταφέραμε τόσα χρόνια.