Εσύ πώς ορίζεις εσύ τον εαυτό σου;
Καταρχάς έχεις όνομα. Ας πούμε σε λένε Ανδρέα. Η ταυτότητά σου το γράφει. Η
ταυτότητά σου έχει και φωτογραφία, άρα η εμφάνισή σου ορίζει τον εαυτό σου; Ακόμα
και αν αυτή η φωτογραφία είναι παλιά, είσαι ακόμα εσύ, ή όχι; Επίσης η γλώσσα
σε ορίζει. Είμαι ευτυχισμένος, χαρούμενος και προβληματισμένος. Αν προσδιορίζω
τον εαυτό μου με αρσενικά επίθετα, σημαίνει πως είμαι και νιώθω αρσενικό. Ήσουν
πολύ μικρός για να θυμάσαι μάλλον την πρώτη αίτηση για ταυτότητα, αλλά όταν
έκανες αίτηση επανέκδοσης θα είδες φαντάζομαι ότι υπάρχουν δυο επιλογές στην
στήλη για το φύλο: Άρρεν ή θήλυ. Στο φέισμπουκ οι επιλογές είναι περισσότερες.
Συγχαρητήρια. Εντρυφήσατε σε θέματα φύλου.
Υπάρχουν όμως άτομα των οποίων η ταυτότητα φύλου τους δεν συμφωνεί με το
πώς αυτοπροσδιορίζεται. Αυτά τα άτομα ονομάζονται τρανς. Θες παράδειγμα. Ο
Ανδρέας που λέγαμε πριν, που θα μπορούσε να είσαι εσύ, γεννήθηκε Ανδρέας. Ο
Ανδρέας ένιωθε Ανδρέας από την μέρα που γεννήθηκε. Οι γονείς του τον έβαλαν να
παίζει με κούκλες, να φοράει ροζ, να έχει μακριά μαλλιά και να κάνει μπαλέτο
επειδή όταν γεννήθηκε ο Ανδρέας, η μαία, η οποία τον ξεγέννησε, είδε ότι δεν
είχε πέος και παντού στα κρατικά του έγγραφα ο Ανδρέας εγγράφεται ως «Θήλυ». Επομένως
δεν υπάρχει συμφωνία της ταυτότητας φύλου του Ανδρέα με την απόδοση του φύλου
από άλλους.
Πότε το κατάλαβε όμως ο Ανδρέας; Νωρίς. Υπάρχουν Αντρέηδες οι οποίοι το
αντιλαμβάνονται από πολύ νωρίς όμως το παιδί γαλουχήθηκε με τα κοινωνικά
στερεότυπα και το δίπολο αγόρι-κορίτσι. Γιατί αυτοί είμαστε. Αρνούμαστε ο γιος μας
να παίζει με κούκλες γιατί οι κούκλες είναι παιχνίδια για κορίτσια. Πουθενά δεν
το γράφει αυτό. Κοινωνική σύμβαση είναι. Όσες πιθανότητες έχει το κορίτσι να
καταπιεί ένα παιχνίδι τόσες τις έχουν και τα αγόρια. Τα δε χρώματα… της μουρλής!
Είσαι κορίτσι και θες μπλε ποδήλατο; Αν είναι ποτέ δυνατόν! Το μπλε, επειδή
είναι η σύνθεση του τέτοια, είναι αγορίστικο χρώμα. Αντιλαμβάνεστε πόσο γελοίο
είναι αυτό, ναι;
Ας μιλήσουμε για τον Αντρέα λοιπόν πάλι. Ο Αντρέας αποφασίζει να αλλάξει το
όνομά του και το φύλο το οποίο δηλώνεται σε όλα τα κρατικά του έγγραφα, γιατί
αυτοπροσδιορίζεται ως άντρας. Εξάλλου αυτό που είσαι εσύ ορίζει τα στοιχεία στα
χαρτιά και τα όχι το αντίθετο. Ο Αντρέας ξεκίνησε ορμονοθεραπεία, και τον
παρακολουθεί ιατρός, τόσο ενδοκρινολόγος και ειδικός ψυχίατρος, γιατί η απόφαση
αυτή δεν ήταν εύκολη. Όμως ο νόμος λέει ότι πρώτα πρέπει να κάνει επέμβαση
επαναπροσδιορισμού φύλου* για να αλλάξει το όνομα του στα χαρτιά. Επίσης πρέπει
να το κάνει με τη σύμφωνη γνώμη ενός δικαστή –άσχετου από ιατρικά ή ψυχολογικά
ζητήματα.
Αντιλαμβάνεστε όμως ότι ο Αντρέας δεν μπορεί να ταξιδέψει γιατί η
φωτογραφία στο διαβατήριο του είναι παλιά. Από τα 12 του με βγαλμένα φρύδια και
μακριά μαλλιά. Ο Αντρέας γίνεται περίγελος των αστυνομικών που τον σταματούν
για έλεγχο ταχύτητας γιατί στην ταυτότητά του η φωτογραφία είναι κάποιας
κοπέλας που του μοιάζει αλλά δεν είναι αυτός. Οι υπάλληλοι της τράπεζας κοιτάνε
περίεργα τον Αντρέα όταν θέλει να κάνει ανάληψη γιατί στην ταυτότητά του δεν
γράφει πολύ απλά… Αντρέας! Τόσο απλό.
Το Νομοσχέδιο περί νομικής αναγνώρισης φύλου έρχεται λοιπόν να διορθώσει τα
κενά του προηγούμενου νόμου ή της απουσίας νόμου. Το Νομοσχέδιο κυρίες και
κύριοι δεν θα αναγκάσει κανέναν από εσάς να αλλάξει το φύλο του στο ληξιαρχείο,
το Νομοσχέδιο στοχεύει να διευκολύνει την γραφειοκρατία και την ταλαιπωρία των
ατόμων με μια ψυχολογική δυσφορία γύρω από το φύλο. Η δυσφορία αυτή απαιτεί
πολύμηνη έως και πολύχρονη παρακολούθηση από ειδικούς για την διαβίωση του
ατόμου στον ρόλο του επιθυμητού φύλου.
Πριν ανοίξεις το στόμα σου λοιπόν και μιλήσεις για Θεούς και δαίμονες,
ξεπερασμένες βιολογικές θεωρίες σκέψου ότι ένα παιδί εκεί έξω υποφέρει
ψυχολογικά, στιγματίζεται, γίνεται θύμα bullying και
παρενόχλησης και αυτή η νομοθεσία, όπως και όλες οι υπόλοιπες νομοθεσίες,
πρέπει να ψηφιστεί το συντομότερο και στην Κύπρο για να διορθώσει τις παραβιάσεις
θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων της τρανς κοινότητας της –δημοκρατικής κατά τ’
άλλα- κοινωνίας μας.
*Η ορολογία «αλλαγή φύλου» είναι αδόκιμη, δεν χρησιμοποιείται. Το φύλο δεν
είναι γαμψή μύτη για να το διορθώσω ή να το αλλάξω, το φύλο επαναπροσδιορίζεται
στις περιπτώσεις που δεν αντιστοιχεί με αυτό που προσδιορίζεται το άτομο το
ίδιο.