Θεακρίνος: Παρεξήγησις γλυκείας χώρας Κύπρου

Κάτι αλλάζει φέτος στα Κύπρια, και απ' ότι φαίνεται δεν θα είναι η τελευταία φορά που αλλάζουν τα δεδομένα για το διεθνές αυτό φεστιβάλ ύψιστης πολιτισμικής σημασίας. Φέτος αποφασίστηκε όπως τούδε και στο εξής οι διοργανώσεις να διέπονται από μια θεματολογία και η φετινή διοργάνωση έχει ως θέμα Μυθολογία, Μύθοι και Ιστορία ως πηγή έμπνευσης και καλλιτεχνικής δημιουργίας. Η πρώτη θεατρική παράσταση του φεστιβάλ ήταν η παραγωγή του Κύρου Παπαβασιλείου: Παρεξήγησις γλυκείας χώρας Κύπρου.

Όταν άκουσα τον τίτλο φοβήθηκα. Νόμιζα πως πρόκεται για μια αναπαράσταση του Χρονικού ή για μια επικαιροποίηση του. Ο τίτλος όμως είναι παράφραση του μεσαιωνικού χρονικού του Λεόντιου Μαχαιρά, Εξήγησις – Παρεξήγησις, άρα αποκλείεται από τον τίτλο η αναπαράσταση των γεγονότων. Η παράσταση είναι όντως βασισμένη στο μεσαιωνικό χρονικό του μοναχού το οποίο είναι γνωστό περισσότερο για το γλωσσικό του ύφος και την γλώσσα την οποία χρησιμοποιεί ο συγγραφέας.

Όμως το περιεχόμενο της παράστασης ήρθε και έδεσε με τη θεματολογία της φετινής διοργάνωσης. Με αφορμή τα γραφόμενα του Μαχαιρά για τον Βασιλιά Ιανό (βασιλιάς της Κύπρου 1398-1432) και τα όσα εξελίχθησαν στην πολιορκία της Αμμοχώστου και στην επανάσταση του Ρε-Αλέξη, οι συντελεστές μας οδήγησαν στα άδυτα της “Ιστορίας και του μύθου”. Η παράσταση ήταν χωρισμένη σε τρία μέρη: το Χρονικό, την ανάκριση του συγγραφέα και την πραγματικότητα. Δηλαδή το πρώτο μέρος ήταν αφιερωμένο στην γραπτή ιστορία, την καταγραφή της Ιστορίας (Χρονικό), τι αφήνει στην απ' έξω η Ιστορία (ανάκριση, στην οποία μαθαίνουμε ότι ο αδερφός του Λεόντιου ήταν σύμμαχος του Ιανού) και τι τελικά εκλαμβάνουμε εμείς σαν ιστορία. Είναι αδύνατον να μην κάνεις τις συνδέσεις.

Με τα ελάχιστα σχόλια στο πρώτο και δεύτερο μέρος μπορεί να περάσει από το μυαλό σου ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Ένα κλισέ θέμα αλλά έγινε σε αυτήν την παράσταση με έναν αξιοπερίεργο τρόπο. Το τρίτο μέρος ήταν συγκινησιακά φορτισμένο, αφού νοουμένου προηγήθηκε η ομαλή μετάβαση της σκέψης από τα τρία μέρη-άξονες της παράστασης. Η αναφορά σε πρόσφατα ιστορικά γεγονότα προκαλούσε τη συζήτηση και η σκέψη του τι τελικά είναι Ιστορία και για ποιον είναι σημαντικό ή όχι; Βρισκόμαστε άλλωστε σαν λαός σε μια τόσο δύσκολη θέση.

Πίσω από κάθε ιστορία και πίσω από την Ιστορία ολόκληρη υπάρχουν άνθρωποι. Για αυτό λέμε την Ιστορία εμείς την κάνουμε. Το ίδιο με τα ρούχα, τα ρούχα εσύ τα φοράς, δεν σε φοράνε αυτά. Φαντάζομαι είναι και ο λόγος που επιλέχθηκε ένα αόριστο σκηνικό χωρίς φαινομενική σημασία. Φιλοσοφικά λοιπόν μ' άρεσε το concept της παράστασης, τεχνικά την εξέλαβα ως μια πειραματική παράσταση που έχει μέσα πολλές θεατρικές “πρακτικές” και φόρμες όμως δεν έχει την μορφή θεάτρου. Είναι όμως μια καλή βάση και το θεώρησα έργο εν εξελίξει. Τέλος την βρήκα ερμηνευτικά φτωχή.

Ταυτότητα της παράστασης:

Σκηνοθεσία: Κύρος Παπαβασιλείου
Δραματουργία: Κύρος Παπαβασιλείου, Γιώργος Βαλαής
Ηθοποιοί: Γιώργος Βαλαής, Μαρία Βαρνακκίδου, Μαρία Καρασούλα, Θοδωρής Πεντίδης
Σκηνικά – Κοστούμια: Σόσε Εσκιτζιάν
Φωτισμοί: Κωνσταντίνος Όθωνος
Επιμέλεια Κίνησης: Θοδωρής Πεντίδης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαρία Βαρνακκίδου
Επιμέλεια Μακιγιάζ: Αλεξάνδρα Μυτά
Κομμώσεις: Μάριος Νεοφύτου