Θεακρίνος: Μανώλη...!

Ένα εξαίρετο έργο της Κυπριακής θεατρικής παραγωγής ανέβηκε στον Πολυχώρο Εστία τον περασμένο μήνα. Το έργο Μανώλη...! του Γιώργου Νεοφύτου είναι γραμμένο στην δεκαετία του 80 και αφορά σε μια γκρίζα ζώνη της Κυπριακής Ιστορίας, το Πραξικόπημα, είναι μονόλογος και ερμηνεύτηκε από την Ιωάννα Σιαφκάλη υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Άγι Παΐκου.

Δεν θα μπορούσα να μιλήσω πολύ τεχνικά για την παράσταση για δυο λόγους: αφενός για την τεχνική δυσκολία της Εστίας και αφετέρου για το ίδιο το έργο, ένας αφοπλιστικός μονόλογος, ένα αριστούργημα λογοτεχνικής-θεατρικής παραγωγής. Παρόλα αυτά, η σκηνή του Πολυχώρου απέκτησε ένα τεράστιο ενδιαφέρον με την τεράστια τζαμαρία στο φόντο και τους χρωματισμούς από τα φώτα. Σκηνογραφικά φαίνεται ότι το έργο τοποθετείται στον 21ο αιώνα και βασίστηκε στην τυπική “κυπριακή” ασυμφωνία διακόσμησης, ή τουλάχιστον έτσι κατάλαβα εγώ.

Η ερμηνεία της Σιαφκάλη ήταν εξαιρετική. Είναι μια γυναίκα της διπλανής πόρτας, είναι η Κύπρια μάνα που ακόμα θρηνεί που ακόμη αγοράζει μαύρα ρούχα. Έχει έναν γάτο, τον Μανώλη, ο οποίος ζει αυτήν την γατίσια ζωή που πολλοί ζηλεύουν, και η Μαρία, η πρωταγωνίστρια, τον έχει σαν το παιδί της, το Μάνο. Η Μαρία είχε όνειρα, έβλεπε τον κήπο -ένα σύμβολο ζωής- γεμάτο παιδιά αλλά αλλιώς της ήρθε η Ιστορία (και όχι η Μοίρα). Είδε τον κήπο να ερημώνεται και να νεκρώνεται, είδε την καταστροφή, τον πόλεμο, τον θάνατο.

Η Μαρία φοράει μαύρα ακόμη, αλλά κάθε μέρα, εδώ και χρόνια αλλάζει για λίγο το φόρεμα της. Βάζει το φόρεμα που αγόρασε για να το φορέσει στον γάμο του γιου της και εξασκείται για έναν λόγο. Είναι η μόνη στιγμή της ζωής της που ξεπερνά τον εαυτό της και οι μοναδικές στιγμές χαράς μετά τον θάνατο του γιου της, γιατί η δικαιοσύνη την οποία αναζητά η μάνα ενός θύματος -όπως είναι ο Μανώλης ή όπως είναι ο Παύλος Φύσσας όπως αναφέρει ο σκηνοθέτης στο σημείωμα του- είναι η μοναδική ανακούφιση. Η δικαιοσύνη και μετά ο θάνατος.

Δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ στα τεχνικά σημεία της παράστασης κατά την διάρκεια της γιατί το κείμενο είναι εξαιρετικό και -δυστυχώς για μας- μιλάει για πράγματα τα οποία δεν ξεπεράσαμε. “Πριν τις 15 Αυγούστου ήρθε η 15 Ιουλίου”, αυτό λέει πολλά. Η λιτότητα της παράστασης έδωσε στο κείμενο τον θρόνο που του αξίζει και την βαρύτητα που πρέπει να αναλογεί στον θεατή. Η Ιωάννα Σιαφκάλη όπως και η Μαρία εξαγνίστηκαν επί σκηνής, ξεπέρασαν τον εαυτό τους μέσα από την εξάσκηση της ομιλίας για τη Δίκη της δολοφονίας του Μανώλη χωρίς ψευδο-κήρυγμα λέγοντας “Για να μην ξανάρθουν, κύριοι δικαστές. Για να μην ξανάρθουν!”

Δεν θα ξεχάσω τα λόγια της Μαρίας όταν τελείωσε η παράσταση και ανταλλάξαμε βλέμματα “Κι όμως ξανάρθαν”. Αυτό λέει ακόμα πιο πολλά.

Ταυτότητα της παράστασης:

Σκηνοθεσία: Άγις Παΐκος

Σκηνικά – Κοστούμια: Μαρίζα Παρτζίλη

Σχεδιασμός φωτισμού: Κωνσταντίνος Σταυρίδης

Σχεδιασμός ήχου: Σάββας Προδρόμου

Βοηθοί σκηνοθέτη: Ελεωνόρα Σερένα, Μόνικα Μακρυγιάννη

Ερμήνευσε η ηθοποιός Ιωάννα Σιαφκάλη

Η αφίσα της παράστασης.