Σημείωμα μεταφραστή

Διαβάστε το σημείωμα του μεταφραστή το οποίο δεν δημοσιεύτηκε στο πρόγραμμα της παράστασης.

Σημείωμα μεταφραστή

ΑΕΦ223 Ιππόλυτος. Δεν θα έπαιρνα το μάθημα γιατί αλλιώς είχα φτιάξει το πρόγραμμά μου αλλά η Μαριάννα επέμενε. Και έτσι ξεκίνησαν όλα, την πρώτη μέρα στο Πανεπιστήμιο μετά τις διακοπές, τον Ιανουάριο του 2012. Να τρέχουμε από το πρωί να βρούμε πάρκινγκ και μετά στο αμφιθέατρο (sic) να ακούμε για τον Ιππόλυτο, ενίοτε να προφέρεται επιτηδευμένα με ένα “π”, και για τον Ευριπίδη. Κατά την διάρκεια του εξαμήνου η ανάλυση που κάναμε στο ίδιο το κείμενο ήταν... αμιγώς φιλολογική και έφτασα στο συμπέρασμα ότι δικαίως δεν έχει ανεβεί το έργο μέχρι τώρα στην Κύπρο.

Πρόσφατα βρήκα τις σημειώσεις του μαθήματος και την μετάφραση που έκανα. Είχα μεταφράσει σχεδόν όλο το κείμενο, χωρίς κανείς να το ζητήσει, απλά γιατί το ήθελα. Φυσικά και ήταν ατέλειωτη... κακές συνήθειες. Λίγες μέρες μετά ο Νεοκλής με ρωτά από το πουθενά ποια, μη-χιλιοπαιγμένη, τραγωδία θεωρώ ενδιαφέρουσα και είχα δυο κατά νου, η μια ήταν ο Ιππόλυτος. Ξεκινήσαμε να συζητούμε για αυτήν και τότε κατάλαβα πως εκείνη την στιγμή καταλάβαινα περισσότερα πράγματα για το έργο και μου φαινόταν πολύ πιο ενδιαφέρον. Τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια, ίσως αυτό να δικαιολογεί την συνειδητοποίηση.

Μάρτιος του 2013. Θυμάμαι έντονα το πρώτο μάθημα που είχα στο Πανεπιστήμιο μετά το κούρεμα, θυμάμαι την Αφροδίτη -μιλάμε στον ενικό πια- να προσπαθεί να επικοινωνήσει ουσιαστικά μαζί μας, όχι ως καθηγήτρια προς φοιτητές αλλά ως άνθρωπος προς άνθρωπο. Πόσο σπάνιο πράγμα... Η αμέσως επόμενη ανάμνηση είναι η αποφοίτηση και οι αναμνηστικές φωτογραφίες με τον Πρύτανη. Το πτυχίο είναι ακόμη όπως το πήρα, με τον φάκελο του, στο τελευταίο συρτάρι.

Και μετά είναι οι ειδήσεις που τα ίδια τα ΜΜΕ δεν προφθάνουν να δείχνουν. Η Κριμαία, η Ταυρίδα κατά τους αρχαίους, στην οποία η Άρτεμις, σε ένα άλλο έργο του Ευριπίδη, φυγάδευσε την Ιφιγένεια. Ο κόσμος συνεχίζει να καίγεται από εμφυλίους πολέμους, δίπλα μας, κοντά ή μακριά μας. Είδαμε ρεπορτάζ από την Γάζα, με τους παλιούς μας φίλους τους Παλαιστίνιους να υποφέρουν. Είδαμε την Αμερική να επιστρέφει στην δεκαετία του 60 και να δολοφονούνται αφροαμερικανοί υπήκοοι. Είδαμε να σφάζονται ακόμα και στο... “εξευγενισμένο” Παρίσι και να κηρύσσεται ένας νέος Ιερός Πόλεμος.

Ο Ευριπίδης δεν γράφει για έναν απαγορευμένο έρωτα. Όχι. Γράφει για αυτά που είπα πιο πάνω, με άλλα ονόματα, για άλλες αφορμές και περιστάσεις. Λίγο πριν το Πάσχα στην αίθουσα δοκιμών στον 3ο όροφο ένιωσα πως κατανοούμε όλοι μας πως ο Ιππόλυτος δεν είναι μια απλή τραγωδία. Ακόμη και τώρα σε κάποιο διάλειμμα συζητούμε θέματα σχετικά με το έργο, πράγματα που μας λένε κάτι, που έχουν να πουν κάτι. Ναι, ο Ευριπίδης έκανε το θαύμα του.

Κρατάω στη μνήμη μου την πρώτη ανάγνωση, την πρώτη φορά που είδαμε την Πάροδο με τα “μαγικά” του Φώτη, την πρώτη φορά που άκουσα την μουσική του Νεοκλή και την συγκίνηση που μου προκάλεσε, την πρώτη φορά που περπατήσαμε το σκηνικό, το πρώτο πέρασμα... Προσπαθώ να αποφύγω τα κλισέ αλλά οφείλω να παραδεχτώ πως δεν ήταν όλα εύκολα. Δεν συνειδητοποιώ πότε μιλούσαμε για τον Ιππόλυτο με τον Νεοκλή και πότε ξεκινήσαμε τις γενικές πρόβες.

Ιούλιος του 2015. Ένα πελώριο χαμόγελο και μια άκρατη ανησυχία. Καλή θέαση, καλές σκέψεις και συζητήσεις!

ΥΓ. Παιδιά, καλή συνέχεια. Νεοκλή μου, ευχαριστώ.