eΚονομική Κρίση

Αναδημοσίευση του άρθρου μου από την Φοιτητική, τεύχος 119. Θυμήθηκα την φωτογραφία, το εξώφυλλο του Focus, γιατί η Αφροδίτη, πάνω από όλα, είναι συντοπίτισσα

Once you go Troika, you never go back

Τι σημαίνει οικονομική κρίση; Σημαίνει φτώχεια, ανεργία και πτώση του βιοτικού επιπέδου. Για στάσου, και τι μέτρα περνάνε όλες οι κυβερνήσεις στον -τόσο πολιτισμένο- Δυτικό κόσμο; Τα κυριότερα μέτρα είναι μειώσεις μισθών και επιδομάτων και απολύσεις στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, τις οποίες αργά ή γρήγορα θα εφαρμόσει και ο ιδιωτικός τομέας (οι ιδιώτες εργοδότες δηλαδή) λες και δώσαμε τα αλάνθαστα guidelines.

Και με την Τρόικα τα πράγματα χειροτερεύουν... Έχουν μαγειρέψει αυγολέμονη σούπα και σου λένε πως είναι λεμονόαυγο, οι ιδιωτικοποιήσεις γίνανε αποκρατικοποιήσεις κ.ο.κ. Το αστείο είναι πως η κοινή γνώμη επικροτεί και χειροκροτεί την Τρόικα λες και μετά το μνημόνιο θα επέλθει η ανάπτυξη και η πρόοδος, η ευμάρεια και θα μετατραπεί η Κύπρος σε χρυσό παράδεισο όμοιο με κάποιο από τα Αραβικά Εμιράτα προ κρίσεως εποχή.

Ποιος λογικός άνθρωπος πιστεύει πως με περικοπές μισθών και απολύσεις θα επέλθει η δικαίωσις; Μείωση μισθών δεν σημαίνει φτώχεια; Απολύσεις δεν σημαίνει αύξηση της ανεργίας; Όλα αυτά δεν σημαίνουν πτώση του βιοτικού επιπέδου; Πολεμάμε την κρίση με νέα κρίση; Τι τακτική είναι αυτή; Δεν υπάρχει βήμα πέρα από την λιτότητα, η λιτότητα είναι ο ενδεδειγμένος -πλέον- λάθος τρόπος αντιμετώπισης της κρίσης, τρανό παράδειγμα η Ελλάδα, μηχανή του χρόνου για τους Ευρωπαίους που πρόκειται να υπογράψουν μνημόνια και άλλα παρδαλά χαρτιά. Κι’ όμως κανείς δεν έχει σταθεί να πει κάτι δεν πάει καλά εδώ... 

 

Σε όλο τον κόσμο υπάρχει Οικονομική Κρίση, ή ύφεση της... κάτι σαν σειρές ταινιών, η Κρίση ήταν το πρώτο μέρος, η Ύφεση το sequel και φοβάμαι πολύ ότι αυτό που θα ακολουθήσει θα είναι ακόμη πιο ακαλαίσθητο από τα πρώτα δυο μέρη. Αλλά στην Κύπρο αποφασίσαμε -χωρίς κανένα σοβαρό επιχείρημα και καμία σοβαρή απόδειξη- ότι η κρίση είναι δημοσιονομικού χαρακτήρα. Δεν έχω βρει άνθρωπο που να το λέει και να το πιστεύει πως η κρίση στην Κύπρο δεν διαφέρει σε τίποτα από την κρίση σε όλο τον υπόλοιπο πλανήτη.

 

Πριν μια βδομάδα έβλεπα ένα ρεπορτάζ για υπαλλήλους σε Δήμο που έπαιρναν λεφτά από το ταμείο του δήμου. Τα ρεπορτάζ των καναλιών περί υπαλλήλων που αρπάζουν λεφτά από ταμεία τα βρίσκω τουλάχιστον αισχρά και ελεεινά... Διαστρέβλωση δεν είναι, λένε πράγματα που συνέβησαν, αλλά είναι απομάκρυνση από την αλήθεια! Την κρίση δεν την δημιούργησαν οι δημόσιοι υπάλληλοι. Αυτά υπάρχουν από τότε που λειτουργεί το σύστημα αυτό.

Πως δημιουργήθηκε η κρίση; Η Παγκόσμια κρίση δημιουργήθηκε το 2007 όταν οι τράπεζες είχαν κατάσχει πάμπολλα ακίνητα επειδή οι πελάτες τους δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα δάνεια που είχαν κάνει (επειδή τα επιτόκια ήταν ουρανοξύστες). Έτσι στα χέρια των τραπεζών περιήλθε μεγάλης αξίας περιουσία ακίνητης ιδιοκτησίας την οποίαν δεν μπορούσαν να πουλήσουν και έτσι έχασαν και τις δόσεις και ούτε μπορούσαν ούτε να βγάλουν κέρδος από τα ακίνητα. Έτσι η λεγόμενη φούσκα των ακινήτων είχε σπάσει. Πώς η κρίση εξελίχθηκε στην κρίση που ξέρουμε σήμερα; Οι ενέσεις ρευστού που έκανε η Αμερικανική κυβέρνηση. Τα περισσότερα λεφτά ήταν “μια τρύπα στο νερό” διότι τράπεζες κατέρρευσαν τελικά λ.χ. η τράπεζα Lehman Brothers παρά την ένεση δισεκατομμυρίων δολαρίων κήρυξε πτώχευση το 2008 και η Citigroup η οποία κρατικοποιήθηκε το 2007 αλλά το 2010 αποκρατικοποιήθηκε.

Επομένως η κρίση έφτασε να είναι η κρίση που ξέρουμε επειδή οι κυβερνήσεις δανείστηκαν (και δανείζονται ακόμη) λεφτά για να στηρίξουν τις τράπεζες. Δηλαδή-πρώτο τα τραπεζικά χρέη τα επωμίζονται κυβερνήσεις. Δηλαδή-δεύτερο τα δημόσια ταμία επιβαρύνονται με χρέη των τραπεζών. Σου θυμίζει κάτι αυτό; Φυσικά και το χρυσοπράσινο φύλλο δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα! Εν μία νυκτί η Βουλή απεφάνθη την ένεση ρευστότητας (ανακεφαλαιοποίηση το ονόμασαν) ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Λαϊκή Τράπεζα. 

 

Μέχρι πέρσι η Λαϊκή ήταν μια ιδιωτική εταιρεία, μια τράπεζα σαν όλες τις άλλες, με απίστευτα κέρδη (482 εκατομμύρια το 2007, 323 εκατομμύρια ευρώ το πρώτο εννιάμηνο το 2008, 173,9 εκατομμύρια το 2009). Με την μείωση σχεδόν του 50% των καθαρών κερδών το 2010 ο κ. Βγενόπουλος απεχώρησε από το Διοικητικό Συμβούλιο της τράπεζας μόλις πέρσι. Όπως φαίνεται υπό διοίκησης Βγενόπουλου η τράπεζα παραχωρούσε δάνεια σε θυγατρικές εταιρείες του Ομίλου Εταιριών του ιδίου και άλλα δάνεια για αγορές ομολόγων επίσης του Ομίλου του. Επιπλέον αγόραζε “αφειδώς” (όπως λένε χαρακτηριστικά οικονομολόγοι) Ελληνικά ομόλογα. Είναι λογικό πως μετά το κούρεμα του χρέους και την απομείωση των ομολόγων η τράπεζα είχε σοβαρά προβλήματα.

Και ερχόμαστε εμείς σαν φορολογούμενοι πολίτες και σαν εργαζόμενοι (και σαν φοιτητές σε λίγο, έννοια σου) να πληρώσουμε τις ζημιές των τραπεζών, δηλαδή ιδιωτών-τζογαδόρων. Και έρχονται τώρα και μας προσφέρουν δάνειο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και αποπλήρωση άλλων δανείων. Όχι για να δούμε άσπρη μέρα, ούτε για να πληρωθούμε, όχι για να δώσουμε τα επιδόματα στους αναπήρους που τα κόβουνε, για τις τράπεζες το κάνουν. Και για να σώσουν τις τράπεζες και τα κέρδη τους πρέπει να καταστρέψουν την οικονομία... Και εσύ χειροκροτάς; Σήμερα τα χρέη χωρών που ακολούθησαν την λιτότητα είναι πέραν του 100% του ΑΕΠ τους (Ελλάδα 150,3%, Ιταλία 126,1%, Πορτογαλία 117,5% και Ιρλανδία 111,5%) και το χρέος της Κύπρου έφτασε το 83,3% και αν υπογράψουμε Μνημόνιο θα εκτιναχθεί πέραν του 135% του ΑΕΠ. 

Λοιπόν αγαπητοί μου, η εμπειρία λέει πως η λιτότητα είναι η οικονομική αυτοκτονία μιας χώρας και πως το Μνημόνιο δεν είναι δάνειο είναι τοκογλυφία...

Και αναπολώ το εξώφυλλο του γερμανικού Focus με την Αφροδίτη... Το ευρώ μου μέσα!