Graduation Speech Σύντομος

Φωτογραφία από την Τελετή Αποφοίτησης Προπτυχιακών Φοιτητών του 2012.

Αγαπητοί καλεσμένοι, κύριε Πρύτανη, καθηγήτριες και καθηγητές,

ονειρευόμουν αυτή την ομιλία από το τέλος του πρώτου μου χρόνου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου γιατί σε αυτή τη χώρα τα πάντα έχουν να κάνουν με τον καθωσπρεπισμό. Αν όντως έκανα αυτή την ομιλία πιθανότητα θα ήμουν ο καλύτερος φοιτητής του Πανεπιστημίου και ούτε και εγώ δεν ξέρω πόσα χάπια μνήμης θα έπρεπε να έπαιρνα ή πόσες ώρες ζωής θα έπρεπε να θυσίαζα για να είχα σε όλα τα μαθήματα στρογγυλά δεκάρια. Αλλά δεν είμαι ο καλύτερος φοιτητής του Πανεπιστημίου.

Έχω “χάσει” το Άριστα κατά 0,2 και τώρα θα κυκλοφορώ με ένα χαρτί -που μέχρι να βρούμε άλλο χρηστικό όνομα το λέμε Πτυχίο- που θα γράφει πάνω Λίαν Καλώς. Αν και για τα δεδομένα της αγοράς και του Πανεπιστημίου του ίδιου θα έπρεπε να γράφει “Όχι αρκετά καλά”. Βλέπετε, τα πράγματα έχουν αλλάξει εδώ και καιρό. Για το ίδιο διόλου ευκαταφρόνητο αριθμό “έχασα” την θέση στην πρώτη σχολή της επιλογής μου.

Από το Λύκειο και εξής, αν και τώρα νομίζω πως ξεκινά από το Γυμνάσιο, όλοι έλεγαν πως το μέλλον μας θα παιχτεί στον αριθμό και να που είχαν δίκαιο. Η βαθμοθηρία για κακή μου τύχη δεν έπαψε να υφίσταται και στο Πανεπιστήμιο, την τόσο Ανώτατη και τόσο διαφορετική σχολή από τα υπόλοιπα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Δεν θα μιλήσω για την ματαιότητα της κατάστασης... Αν ήθελα να χαλάσω τη διάθεσή σας θα σας έβαζα να δείτε ειδήσεις, θα μιλήσω απλά για να θυμηθούμε όλοι την βασική λειτουργία της γλώσσας. Την Επικοινωνία, την ανταλλαγή πληροφοριών.

Δυο είναι τα βασικά μου ερωτήματα για απόψε. Τι θα κάνω μετά το πανεπιστήμιο και γιατί τα καπέλα μας δεν είναι τετράγωνα και ελαφριά όπως είναι και σε άλλα πανεπιστήμια; Το πρώτο ερώτημα θα μείνει μάλλον αναπάντητο προς το παρόν. Όσον αφορά στο καπέλο τώρα, το καπέλο, και ειδικά κάτι περίπλοκο σαν κι αυτό, είναι ένδειξη πλούτου και ευημερίας, τα κατώτερα στρώματα φορούσαν περίπου-καπέλα για προστασία και μόνο προστασία αρχικά, ενώ αργότερα -όταν χωρίστηκαν κάπως αυτά τα κατώτερα και ανώτερα στρώματα- διαδόθηκε και στα ευρύτερα. Απτό παράδειγμα η Αγγλία, όπου κυράτσες και ευγενείς απ' όλο το Βασίλειο, το τόσο Ενωμένο, μοστράρουν τις καπελαδούρες τους κατά τους Βασιλικούς Ιππόδρομους στο Άσκοτ του Μπερκσάιαρ.

Εμένα προσωπικά αυτό εδώ το καπέλο μου θυμίζει εικόνες από γραμματιζούμενους της Αναγέννησης, κυρίως από την Ιταλία, αλλά δεν ξέρω με σιγουριά τι είναι αυτά τα καπέλα ή αν υπήρχε αυτό το καπέλο. Όπως δεν ξέρω τίποτα πια με σιγουριά, ούτε καν τι θα κάνω μετά το πανεπιστήμιο...

Αγαπητοί καλεσμένοι,

αυτά τα καπέλα που φοράμε δεν είναι απλά κακόγουστα για μερικούς ή άβολα για τους φοιτητές. Τα καπέλα αυτά σηματοδοτούν το τέλος της φοιτητικής μας ζωής ή υποχρέωσης και την αρχή της ζωής μας, είμαστε ενήλικες και δεν μπορούμε πια να υπεκφεύγουμε. Και ποιος καλύτερος τρόπος υπάρχει άραγε εκτός από το να ρίξουμε τα καπέλα αυτά στον αέρα με το τέλος της αποψινής τελετής αποφοίτησης. Όταν όμως ρίξουμε στον αέρα τα καπέλα μας θα επιστρέψουν έχοντας πια τα ασήκωτα βάρη της οικονομίας, της κοινωνίας μας και της προσωπικής μας ζωής.

Τα τετράγωνα καπέλα ήταν αυτό που θα θέλαμε γιατί αυτά βλέπαμε στις κάρτες, στο διαδίκτυο, από τους φίλους μας που αποφοίτησαν νωρίτερα από μας στο εξωτερικό. Βλέπετε άλλα περιμένουμε και άλλα βρίσκουμε. Κάποτε μπορούσαμε άφοβα πια να ονειρευόμαστε και τώρα το πιο “συμφέρον” για μας είναι να αφήσουμε τα όνειρα και να πιάσουμε τον σχεδιασμό.

Αν είμαστε τυχεροί θα βρούμε δουλειά που δεν μας αρέσει, που δεν θα έχει σχέση με αυτό που κάναμε τα τελευταία 4 ή παραπάνω χρόνια, θα δουλεύουμε πολύ και θα πληρωνόμαστε λίγο. Θα φτάνουν στους υπολογιστές μας emails με καλοκαιρινές τοποθετήσεις σε χώρους που ίσως μας ενδιέφερε να δουλέψουμε αλλά όλα αυτά είναι αμισθί. Θα ακούσουμε 100 φορές από το ίδιο άτομο να γραφτούμε σε εκείνο το πρόγραμμα για ανέργους μπας και κάνουμε τίποτα με τη ζωή μας και θα απορριφθούμε άλλες τόσες για την απειρία μας. Και μετά μου λέτε ότι η αρχή είναι δύσκολη...

Αδυνατώ να δώσω συμβουλές στους γονιούς, αν ήξερα θα συμβούλευα και τους δικούς μου γονείς, για το τι να πράξουν με το παιδί τους... Και δεν θέλω να γίνω κλισέ. Βάλαμε στη ζωή μας τα λεφτά με έναν άρρωστο τρόπο και τώρα πληρώνουμε λάθη αλλονών... Ό,τι και αν γράφει το Πανεπιστήμιο Κύπρου και άλλα πανεπιστήμια διεθνούς εμβέλειας στους οδηγούς σπουδών τους είναι ωραιοποιημένες εκφράσεις για τα σημερινά δεδομένα. Σκοπός του Πανεπιστημίου αγαπητοί έπρεπε να είναι να παράγει και όχι να αναπαράγει. Τα προβλήματα του Πανεπιστημίου Κύπρου μπορούν να σας τα υποδείξουν όχι μόνο οι υφιστάμενοι φοιτητές αλλά και οι απόφοιτοι, και δεν είναι ώρα για αυτά.

Αλλάξαμε λοιπόν. Και τα Πανεπιστήμια μας άλλαξαν, επειδή άλλαξε και η κοινωνία μας... Σήμερα η εποχή μας αναγκάζει να εστιάσουμε στην αρνητική σημασία της αλλαγής. Εν κατακλείδι... Περιθώρια για βελτίωση υπάρχουν. Απλά χρειάζεται να προσπαθήσουμε μέχρι το επιθυμητό αποτέλεσμα, διότι αλλαγή μπορεί να σημαίνει και κάτι καλό.

Καλό Καλοκαίρι σε όλους.